Lexema
Raíz: *gʷieh₂-, indoe., 'vivir'
bio- βίος gr. (sust.), 'vida'
Nota: Los términos modernos que usan este lexema siguen la pauta de los antiguos anfibio o simbiosis o de la creación moderna biología.
2 palabras antiguas usan el lexema:
| Palabra | Fecha 1ª docum. | Tipología |
|---|---|---|
| anfibio, bia | 1599 | documentada |
| biótico, ca | 1845 | documentada |
3 palabras antiguas con cambio de significado usan el lexema:
113 neologismos usan el lexema:
| Palabra | Fecha 1ª docum. | Tipología |
|---|---|---|
| abiogénesis | 1870 | documentada |
| abiosis | 1882 | documentada |
| abiótico, ca | 1893 | documentada |
| abiotrofia | 1902 | acuñada por W.R. Gowers |
| aerobio, bia | 1875 | acuñada por L. Pasteur |
| aerobiología | 1937 | documentada |
| aerobióscopo | 1915 | documentada |
| aerobiosis | 1896 | documentada |
| agrobiocenosis | 1963 | documentada |
| anabiosis | 1890 | documentada |
| anaerobio, bia | 1863 | acuñada por L. Pasteur |
| anhidrobiosis | 1931 | documentada |
| anoxibiótico, ca | 1908 | documentada |
| antibiograma | 1960 | documentada |
| antibiosis | 1889 | acuñada por J.P. Vuillemin |
| antibiótico, ca | 1878 | acuñada por F.H. Hallopeau |
| antibioticoterapia | 1962 | documentada |
| antimicrobiano, na | 1886 | documentada |
| bioblasto | 1890 | acuñada por R. Altmann |
| biocatálisis | 1929 | documentada |
| biocenología | 1918 | acuñada por H. Gams |
| biocenosis | 1877 | acuñada por K. Möbius |
| biocida | 1947 | documentada |
| biocromo | 1936 | acuñada por G.M. Calhoun |
| biocronología | 1934 | documentada |
| biodegradable | 1959 | documentada |
| biodegradación | 1960 | documentada |
| biodemografía | 1949 | acuñada por E.S. Deevey y G.E. Hutchinson |
| biodinámica | 1874 | documentada |
| biodiversidad | 1985 | documentada |
| bioecología | 1957 | documentada |
| bioelectricidad | 1914 | documentada |
| bioelemento | 1906 | documentada |
| bioespecie | 1953 | documentada |
| bioespeleología | 1904 | acuñada por A. Viré |
| bioestadística | 1865 | documentada |
| bioestratigrafía | 1904 | acuñada por L. Dollo |
| bioestratonomía | 1965 | documentada |
| bioética | 1970 | acuñada por V.R. Potter |
| biofilaxis | 1977 | documentada |
| biofilm | 1981 | documentada |
| biofísica | 1892 | acuñada por K. Pearson |
| bióforo | 1890 | acuñada por A. Weismann |
| biofotogénesis | 1972 | documentada |
| biogénesis | 1870 | acuñada por T.H. Huxley |
| biogénico, ca | 1913 | documentada |
| biogeografía | 1894 | documentada |
| biohermo | 1928 | acuñada por E.R. Cumings y R.R. Shrock |
| biología | 1766 | acuñada por M.Ch. Hanow |
| biológico, ca | 1815 | acuñada por J.B. Lamarck |
| biólogo, ga | 1845 | documentada |
| bioluminiscencia | 1907 | documentada |
| bioma | 1916 | documentada |
| biomasa | 1934 | documentada |
| biomedicina | 1923 | documentada |
| biometría | 1831 | documentada |
| biomolécula | 1946 | documentada |
| bionanotecnología | 1999 | documentada |
| biopelícula | 1975 | documentada |
| bioplasto | 1883 | documentada |
| biopolímero | 1961 | documentada |
| biopoyesis | 1953 | documentada |
| bioprótesis | 1966 | documentada |
| biopsia | 1879 | acuñada por E.H. Besnier |
| bioquímica | 1813 | documentada |
| biorreactor | 1974 | documentada |
| biorritmo | 1960 | documentada |
| biosfera | 1875 | acuñada por E. Suess |
| biosíntesis | 1930 | documentada |
| biostasis | 1955 | documentada |
| biotecnología | 1921 | documentada |
| bioterapia | 1914 | documentada |
| bioterio | 1895 | documentada |
| biotina | 1935 | acuñada por F. Kögl |
| biotipo | 1906 | acuñada por W. Johannsen |
| biótopo | 1908 | acuñada por F. Dahl |
| catarobio, bia | 1940 | documentada |
| criptobiosis | 1959 | acuñada por D. Keilin |
| criptobiótico, ca | 1884 | acuñada por O. Kuntze |
| electrobiología | Neol. s. XIX | sin asignar |
| Embiópteros | Neol. s. XIX o XX | sin asignar |
| endobiótico, ca | 1900 | documentada |
| endosimbiosis | 1940 | documentada |
| enterobiasis | 1930 | documentada |
| enterobio | Neol. s. XX | sin asignar |
| epibiosis | Neol. s. XIX o XX | sin asignar |
| exobiología | 1960 | documentada |
| gamobio | Neol. s. XIX o XX | sin asignar |
| gnotobiosis | Neol. s. XX | sin asignar |
| halobio | 1909 | documentada |
| hidrobiología | 1926 | documentada |
| macrobiótica | Neol. s. XX | sin asignar |
| metabiosis | 1866 | documentada |
| microbicida | 1885 | documentada |
| microbio | 1878 | acuñada por Ch.E. Sédillot |
| microbiología | 1888 | documentada |
| microbiólogo, ga | 1885 | documentada |
| microbiosis | Neol. s. XIX o XX | sin asignar |
| microbiota | Neol. s. XX | sin asignar |
| microbívoro, ra | Neol. s. XIX o XX | sin asignar |
| nanobio | 1998 | documentada |
| necrobiosis | Neol. s. XIX | sin asignar |
| neurobiología | 1906 | documentada |
| neurobiólogo, ga | 1957 | documentada |
| osmobiosis | 1973 | documentada |
| paleobiología | 1893 | documentada |
| parabiosis | 1893 | acuñada por A. Forel |
| prebiótico, ca | 1954 | documentada |
| probiótico, ca | Neol. s. XX | sin asignar |
| protobiología | Neol. s. XX | sin asignar |
| saprobio, bia | 1902 | acuñada por R. Kolkwitz y Th. Marsson |
| talasobionte | Neol. s. XX | - |
| xenobiótico, ca | 1965 | acuñada por H.S. Mason |
Forma del lexema en español:
bio
bio
Otros 3 lexemas griegos tienen la misma raíz:
-biōnt- -βιῶ-ν/-ντος, gr., 'que vive', gr. cient. 'organismo vivo'; zō(o)- ζῷον, gr., 'ser vivo', 'animal'; hygie- ὑγιής, gr., 'sano'
-biōnt- -βιῶ-ν/-ντος, gr., 'que vive', gr. cient. 'organismo vivo'; zō(o)- ζῷον, gr., 'ser vivo', 'animal'; hygie- ὑγιής, gr., 'sano'
Otros 3 lexemas latinos tienen la misma raíz:
uīta(m) lat., 'vida'; uīu(ere) lat., 'vivir'; uīt(a)-am-īn(a) lat. cient., 'amina que da vida', 'vitamina'
uīta(m) lat., 'vida'; uīu(ere) lat., 'vivir'; uīt(a)-am-īn(a) lat. cient., 'amina que da vida', 'vitamina'



